ABD’nin askerlerini Suriye’den çekme düşüncesi giderek ete kemiğe bürünüyor

Haber Türk yazarı Soli Özel Türkiye'nin Rusya ilişlileri ve Trump'ın Suriye'den çekileceğiz çıkışı sonrası yaşananları köşesinde değerlendirdi.

Yazının İlgili Bölümü

ÇARÅžAMBA günü Astana süreci ortakları Rusya, Ä°ran ve Türkiye’nin dünyaya bir birlik ve güç mesajı verdikleri çok yazıldı çizildi. Dünyada da bu toplantının verdiÄŸi mesaja dikkat edildi. Bu toplantının fotoÄŸraflarıyla salı günü Rusya Devlet BaÅŸkanı Putin ile CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Akkuyu Nükleer Santralı’nı uzaktan kumandayla açma fotoÄŸrafları ve S-400 füzeleri satışındaki geliÅŸmeleri birlikte deÄŸerlendirenler, Türkiye’nin stratejik kimliÄŸinde bir deÄŸiÅŸiklik olup olmadığını da sorguladılar. Bu baÄŸlamda AB Bakanı Ömer Çelik’in Fransa’ya giderek NATO üyelerinin birbirilerine karşı yükümlülüklerini hatırlatması belki de bu türden sorgulamalara karşı bir cevap niteliÄŸi de taşımaktadır.

Her ne olursa olsun müttefiklerinin Rusya’ya yönelik yaptırımlarına veya diplomatik tepkilerine katılmayan, güvenlik kaygılarında Batılı müttefiklerden anlayış göremediÄŸi için Rusya’ya giderek daha fazla yaklaÅŸan bir Ankara tutumu olduÄŸu açık. İçerideki Batı düşmanı söylemin de etkisiyle kamuoyunun ne tarih ne de jeopolitik gerçekleri kaale alma gereÄŸi duyarak bu gidiÅŸattan memnun olduÄŸuna dair de yeterince iÅŸaret var.

Analiz yapmanın ve verileri düzgünce tartışmanın da güç olduÄŸu bir ortamda tüm bunların nereye baÄŸlanacağını öngörmek kolay deÄŸil. Geçen hafta bir Trump fantezisi olarak zuhur eden “ABD’nin askerlerini Suriye’den çekme” düşüncesi giderek ete kemiÄŸe bürünüyor gibi. Her ne kadar Trump bu kararın uygulamaya geçirilmesini 6 ay kadar ertelemeye ikna edildiyse de geri adım atacaÄŸa benzemiyor. Zaten 6 ay sonrası da ara seçimlerden 1 ay öncesine denk geliyor.

Belli ki iç politika saikleri ön plana çıkıyor. Pentagon’un hesapları ve planları ne olursa olsun, Ä°ran’a yönelik husumeti baki ve bu ülkenin önünü kesme hedefi belirgin olmasına raÄŸmen çekilme kararında ısrarı pek mantıklı gözükmese de bugünkü gerçeklik böyle. Trump, kararının ilk adımı olarak ABD’nin Suriye’de mayın temizleme, su ve elektrik hizmetlerini saÄŸlama ve siyasi durumu düzeltmeye ayırdığı 200 milyon dolarlık bir kaynağı süresiz olarak askıya aldı. Bu durumda yeniden ortaya çıkan ve gerek Irak gerekse Suriye’de saldırılarını baÅŸlatan IŞİD ile mücadele de sekteye uÄŸrayacaktır.

Ä°DLÄ°B RÄ°SKLÄ° OLABÄ°LÄ°R

EÄŸer ABD gerçekten 6 ay içinde birliklerini çekerse, Ankara’daki zirvede ortaya çıkan görüntüye uygun olarak Suriye, üç ortak arasında etki alanlarına ayrılacak demektir. Soru, Fırat’ın doÄŸusuna kimin hâkim olacağıdır. Rusya ve Ä°ran ile Türkiye’nin Esad rejiminin geleceÄŸi konusunda zıt görüşte oldukları biliniyor. Türkiye’nin sorumluluk alanındaki Ä°dlib’de istiflenen cihatçıları gerek rejim gerekse Ä°ran ve Rusya’nın imha etmek isteyecekleri de tahmin ediliyor. Bir tarafta rejim güçleri ile Åžii milisler, diÄŸer tarafta cihatçıların ortasında konuÅŸlanan Türk askerlerinin kendilerini hayli riskli bir konumda bulacaklarından korkuluyor. Ankara’daki zirvede bu detayların konuÅŸulup konuÅŸulmadığını bilmiyoruz.

ABD’nin çekilmesinden en büyük zararı bugüne dek IŞİD ile savaÅŸta birlikte hareket ettiÄŸi, eÄŸitip silahlandırdığı terör örgütü PYD/YPG görecektir. Suriye Kürtlerinin siyasi hedeflerinin gerçekleÅŸmesi de zora girecektir. Gerçi Afrin’de Kürtler karşısında Türkiye’yi tercih eden Rusya, ABD’nin çekilmesinin ardından kendi tarihsel duruÅŸuna geri dönmeyi düşünebilir ve Astana’da gündeme getirdiÄŸi anayasa taslağında öngördüğü ÅŸekilde Kürtlerin özerk bir bölgeleri olmasını savunabilir. Bu durumda Ankara ile Moskova arasındaki iliÅŸkiler de gerilecektir.

Ä°srail’in ve Suudi Arabistan’ın da bu çekilmeden memnun kalmayacakları bellidir.

Yazının devamı için